De Europese Commissie wil de normen voor kwik in vis versoepelen. Consumenten – en jonge kinderen in het bijzonder – lopen daarmee een verhoogd gezondheidsrisico. Foodwatch slaat alarm met een e-mail actie, waarmee ook jij je stem kunt laten horen.
Hoe zit dat met de gezondheidswaarde van vis? Er zit toch omega-3 in en da’s toch zo gezond? Klopt. Maar vis is tegelijkertijd ook stukken minder schoon dan je misschien had gedacht of gehoopt. Het verhaal hier achter hoor je niet zo vaak, maar wij vinden net als Foodwatch dat we het toch moeten vertellen, zodat je beter weet wat je eet.
Na een eeuw van lozingen door tienduizenden fabrieken en de petrochemische industrie, plus lozingen van miljarden mensen, is het zover: de zee is een grote afvalbak geworden. Vissen zwemmen vrolijk rond tussen allerlei schadelijke stoffen. PCB, dioxines, antibiotica, landbouwgif, broombrandvertragers, cadmium en het uiterst schadelijke methylkwik. Vissen slaan al die stoffen op in hun vet. Roofvissen als tonijn, zalm en zwaardvis eten veel andere vissen, dus die verzamelen extra veel chemische stoffen.
Als wij vis eten, blijven al die PCB’s en dioxines weer in ons vet achter. Helaas komen ze via de placenta en borstvoeding ook in baby’s terecht. Dat kan gevolgen hebben voor de hersenontwikkeling. Wetenschappers noemen doofheid, een lager IQ en ADHD.
Kwik is gevaarlijker dan pcb’s en dioxines. Als het in contact komt met water verandert het in methylkwik en wordt het nog giftiger. Helaas absorbeert ons lichaam methylkwik gemakkelijk en snel. Als je zwanger bent, passeert methylkwik de placenta en kan zo schade aanrichten aan de hersenen en het zenuwstelsel van het ongeboren kind. Daarom wordt zwangere vrouwen afgeraden tonijn of andere roofvissen te eten. Vrijwel alle methylkwik die we binnen krijgen, is afkomstig van vis.
De Europese Voedselautoriteit (EFSA) heeft in het verleden normen opgesteld voor de maximale hoeveelheid kwik in vis om de gezondheid van consumenten te beschermen. De Europese Commissie wil nu de normen versoepelen voor het kwikgehalte in roofvissen. Niet omdat onderzoekers tot de conclusie zijn gekomen dat kwik minder schadelijk is dan gedacht. Integendeel, er komen juist steeds meer risico’s naar voren. De reden dat dit nu op de agenda staat, is van politieke en economische aard: in alle roofvissen zit inmiddels meer kwik dan wettelijk is toegestaan. Oftewel; die vis kun je volgens de huidige wettelijke norm eigenlijk niet meer verkopen (of aanbevelen) aan de consument. Maar da’s natuurlijk niet zo’n fijn bericht voor de visserij.
Een sip verhaal, dat geven we onmiddellijk toe. Beetje de ‘inconvenient truth’ over vis. Milieuvervuiling is ingrijpender dan we denken. De feiten vragen om een veel actiever milieubeleid, willen we de schade beperken. Het aanpassen van de wettelijke kwik-norm is geen oplossing. Niet voor onze gezondheid en ook niet voor de zee en de vissen zelf, want als we zo doorgaan is er straks nauwelijks nog een vis over, stelt het WNF.
Afgelopen maandag (21 september) heeft de Europese Commissie vergaderd over methylkwik in vis, maar er is nog geen besluit genomen. Wil jij jouw stem laten horen? Ben je het oneens met versoepeling van de kwik-norm? Teken dan ook de e-mail van Foodwatch!
verder lezen
Voor iedereen die meer over dit onderwerp wil weten raden we het boek What to eat van Marion Nestlé aan, Professor of Nutrition, Food Studies and Public Health at New York University. Hierin staan een aantal hoofdstukken rondom de dilemma’s die aan het eten van vis zijn verbonden: schadelijke stoffen versus omega-3, versus het leegvissen van de zee, versus dierenwelzijn (kweekzalm) etc. Toegankelijk en zeer lezenswaardig.
Via dit document van de EPA (Environmental Protection Agency van de United States) kun je ook aardig wat extra te weten komen over de gezondheidsrisico’s van methylkwik.
* * *
Hoe komt methylkwik in het milieu terecht? Illustratie afkomstig van EPA (Environmental Protection Agency van de United States).
