Etiketten ontcijferen is soms lastig, maar we hebben een paar simpele tips waarmee je snel weet wat voor eten je in de kuip hebt. Lees vooral de kleine lettertjes op de achterkant en neem de voorkant van het etiket met een flinke korrel zout.
Zelf trappen we er ook nog wel eens in. Zo kochten we laatst een potje Hazelnoot-pindakaas. HAZELNOOT in koeienletters op de voorkant en ook een afbeelding van een hazelnoot erbij. Maar toen we thuis het etiket lazen, kwamen we er achter dat we vooral een pot pindakaas hadden gekocht. De inhoud van het potje blijkt voor 67% uit pinda’s te bestaan en voor 12% uit gekarameliseerde hazelnoot. Verder zit er transvet in (2%), glucose-fructosestroop, zonnebloemolie, geleermiddel (arabische gom) dextrose, en zout. Voor zo’n potje van 225 gram betaal je 1,99. Een stuk meer dan voor ‘gewone’ pindakaas.
Nog een voorbeeld. Wat zit er in sladressing? Olie en wat azijn, zou je denken. Maar als je het etiket van een gemiddelde sladressing in de winkel leest, staat daar vaak als eerste vermeld: water. Huh? Ook zit er verdikkingsmiddel, gemodificeerd maïszetmeel, conserveermiddel, antioxidant en glucose-fructosestroop in de fles. Er is kennelijk heel wat voor nodig om die fles ‘sladressing’ wat extra body en smaak te geven…. En er staat een Vinkje op de fles: ‘bewuste keuze’. Hmmm… wij maken toch maar liever zelf een bewuste dressing: beetje olie met geurige azijn mengen, peper en zout erbij, wat verse kruiden, et voila, klaar is je dressing.
Het kost veel tijd, al die etiketten bestuderen. Maar gelukkig hoef je niet alles te weten of te begrijpen. Wil je het snel en simpel houden, doe dan je voordeel met de volgende 3 tips, waarmee je etiketten snel kunt ontcijferen.
1. Check de volgorde van de ingrediënten
Wat het eerst wordt genoemd, daarvan zit er het meest in. Bovenaan de etikettenlijst staan meestal suiker, tarwe, glucose-fructose stroop, gemodificeerd zetmeel, goedkope (geharde) olieën. Allemaal reut waar kinderen niet zoveel mee opschieten en die hen juist moe en dik maakt. En waar is eigenlijk al dat spetterende fruit van de voorkant gebleven? Aha, daar staat het, helemaal op het eind van de lange lijst met ingrediënten: 0,4% bosbessen en 0,1% aardbeienpoeder.
2. Check de hoeveelheid ingrediënten
Hoe meer ingrediënten er in zitten, hoe groter de kans op rommel. De hoeveelheid e-nummers zegt ook veel over de kwaliteit van een product. Soms zie je wel 20 e-nummers op een etiket staan. Dat is geen eten meer, maar een product dat probeert om eten na te bootsen. Als je van experimenteren houdt, kun je zoiets best naar binnen werken, maar met eten heeft het niets van doen.
3. Spreek de ingrediënten uit
Enig idee wat dit voor ingrediënten zijn? Disodium Guanylate, propylene glycol alginate, Polyoxyethylen stearate, Lactylated fatty acid esters of glycerol and propane-1, 2-diol Disodium 5′-ribonucleotide, Propyl para-hydroxybenzoate… Als je over het lezen van etiket struikelt, is de inhoud waarschijnlijk niet goed voor je.
Extra tips
Hier zijn nog een paar extra hints waarmee je etiketten en labels kunt ontcijferen. Vergeet vooral niet je kinderen mee te nemen op deze leerzame puzzeltocht. Geef ze een vergrootglas en laat ze etiketten-detective spelen. Dan zijn ze de rest van hun leven scherp!
- Een vriendin bracht koekjes zonder e-nummer mee. Wat blijkt? De fabrikant heeft alle e-nummers voluit geschreven. Natriumcitraat in plaats van E331, dinatriumdifosfaat in plaats van E 450, en zo nog een stuk of tien. De koekjes waren trouwens best lekker.
- Deze variant komt ook vaak voor: de minst kwalijke E-nummers als E-nummer vermelden. De meest omstreden E-nummers voluit schrijven. Slim!
- Geen zout vermelden, maar natrium: 1 gram natrium betekent 2,5 gram zout. Aangezien de meeste kinderen en volwassenen twee keer teveel zout eten, best een kwalijk ‘verstoppertje’.
- 0% vet: we hebben vet vervangen door verdikkingsmiddel, gelatine, en dat soort zaken.
- Vetarm: dat staat op ontbijtkoek of drop. Uiteraard, want er zat überhaupt geen vet in. Deze producten bevatten vooral veel suiker.
- 0% suiker / geen suiker toegevoegd: vaak synoniem voor minstens drie zoetstoffen.
- Claims met meer & minder van iets: vertellen zelden ten opzichte van wat iets ‘meer’ of ‘minder’ is. Of meer vitamine ook meer wordt opgenomen, is minder zeker.
- Met toegevoegde calcium, vitaminen, mineralen: bij veel bewerkte producten worden eerst allerlei gezonde voedingsstoffen verwijderd. Daarna wordt het product gepimpt met allerlei (synthetische) voedingsstofjes, waardoor het een vitaminegeschenk uit de natuur lijkt.
- Aanbevolen door XYZ: de fabrikant geeft (uiteraard met de beste bedoelingen) geld aan dit goede doel. Het bestuur van het goede doel (uiteraard met de beste bedoelingen) neemt aan dat het product helpt bij het goede doel. Toch zetten sommige mensen daar – met reden – vraagtekens bij.
- Met echt fruit: er zit behalve veel aroma ook een fractie fruit (2%) in (microscoop meenemen).
- Zonder conserveermiddel: met kleur- en smaakstof.
- Zonder kunstmatige kleurstoffen: met smaakstof en conserveermiddel.
- Zonder smaakstoffen en kleurstoffen: met allerlei andere E-nummers en conserveermiddel.
Kortom, neem de voorkant van verpakkingen met een korreltje zout en lees vooral de kleine lettertjes op de etiketten. Wie geen zin heeft om z’n leesbril telkens op te zetten, gaat naar de markt om verse tomaten en uien te kopen.
Etiket tomatenketchup
ingrediënten van ons recept voor homemade ketchup
Ken je ons nieuwe kinderkookboek?
Lekker groot kinderkookboek met gezonde foolproof recepten in stripvorm. Voeg daar een flinke schep humor aan toe en de kans is groot dat kinderen ook echt de keuken in gaan om samen iets lekkers te koken. Naast recepten staan er kweekinstructies in dit boek. Want wie zelf tomaten kweekt, zal ze daarna met nog meer plezier eten.
- klimaatneutraal gedrukt
- op 150 grams gecertificeerd FSC-papier
- 128 pagina’s
- full color
- 21 x 28 cm (bijna A4-formaat)
- prijswinnend concept (ASN duurzaamheidsprijs, april 2016)
Verkrijgbaar iedere boekwinkel, diverse kadowinkels en online.
En wil je die zwierige handtekening erin, en/of een zakje biologisch tomatenzaad erbij? Stuur dan een mail naar laura@keetsmakelijk.nl. Dan heb je het boek ook zo snel mogelijk in huis.